W erze dynamicznego rozwoju technologicznego edukacja staje przed wyzwaniem przygotowania najmłodszych do życia w coraz bardziej cyfrowym świecie. Już nie wystarczy nauczyć dzieci wiązać buty (choć z niecierpliwością czekam na powszechne wprowadzenie samowiążących butów z filmu „Powrót do przyszłości II”). Coraz częściej musimy myśleć o przyszłości najmłodszych nie tylko w kontekście codzienności, ale także przygotować ich do życia z cyfrowymi narzędziami.
Jedną z technologicznych nowinek, która pojawia się w kontekście przyszłości, jest druk 3D. Może się wydawać, że to coś przeznaczonego dla osób dorosłych, specjalistów czy technologów. W tym artykule spróbuję jednak obalić ten mit i pokazać różnorodne zastosowania druku 3D także w przedszkolu!
Nowe możliwości w edukacji najmłodszych
Wprowadzenie druku 3D do placówek edukacyjnych dla najmłodszych niesie ze sobą wiele korzyści. Przede wszystkim umożliwia tworzenie spersonalizowanych pomocy naukowych, dostosowanych do potrzeb i zainteresowań konkretnej grupy dzieci, a nawet indywidualnego dziecka. Nauczyciele i nauczycielki mogą projektować modele czy elementy związane z aktualnie omawianym tematem, korzystając z prostych, darmowych narzędzi, takich jak Tinkercad od Autodesk (instrukcje znajdziecie na współprowadzonym przeze mnie kanale YouTube Zamodelowani). Dzięki temu materiały dydaktyczne stają się bardziej angażujące, a dzieci chętniej uczestniczą w zajęciach.
Na szczęście projektowanie modeli 3D to niejedyny sposób na rozpoczęcie przygody z drukiem 3D. Jedną z opcji jest korzystanie z portali internetowych z darmowymi plikami, takich jak Thingiverse czy Printables, gdzie w kategoriach edukacyjnych można znaleźć mnóstwo doskonale przygotowanych modeli.
Prostota obsługi nowoczesnych drukarek
Dodatkowym atutem pracy z nowoczesnymi drukarkami 3D jest ich prostota obsługi. Producenci prześcigają się w tworzeniu coraz bardziej bezobsługowych maszyn. Obecnie wiele drukarek wyposażonych jest w skanery typu LIDAR, które skanują w 3D powierzchnię stołu drukarki (czyli przestrzeń, na której powstaje wydruk), aby zapewnić doskonałą jakość wydruku bez konieczności skomplikowanych kalibracji. To jedno z wielu rozwiązań technologicznych, które pozwalają w jak najprostszy sposób produkować obiekty.
Proces druku jest ułatwiony dzięki tzw. slicerowi — oprogramowaniu, które przygotowuje model do druku, dzieląc go na warstwy. Wiele z tych programów oferuje tryb druku „jednym kliknięciem”, co sprawia, że obsługa drukarki staje się intuicyjna nawet dla osób bez doświadczenia technicznego. Wielu uczestników szkoleń prowadzonych przez Stowarzyszenie Robisz To przyznaje, że obecnie obsługa drukarki 3D jest dla nich prostsza niż tradycyjnej drukarki 2D (tej do papieru).
Możliwość tworzenia wielu kopii i skanowanie 3D
Kolejnym atutem jest możliwość tworzenia wielu kopii tego samego projektu — i to niekoniecznie modelu zaprojektowanego w programie. Dzięki prostym w obsłudze aplikacjom do skanowania 3D, dostępnym nawet na smartfonach, osoby prowadzące zajęcia w przedszkolu mogą zeskanować wybrany przedmiot i wydrukować go w dowolnej liczbie egzemplarzy. Jest to szczególnie przydatne podczas zajęć grupowych, gdzie każde dziecko może pracować z własnym modelem, co sprzyja indywidualizacji nauczania. To nie wszystko — istnieje możliwość zeskanowania obiektu stworzonego przez dziecko i wydrukowania dodatkowych kopii dla jego rodziny.
Bezpieczeństwo przede wszystkim
Bezpieczeństwo jest kluczowe w pracy z dziećmi. Coraz więcej drukarek 3D wyposażonych jest w filtry HEPA i zamknięte komory druku, co minimalizuje ryzyko emisji szkodliwych cząstek oraz kontaktu dzieci z ruchomymi i gorącymi elementami urządzenia. Dzięki temu nauczyciele i nauczycielki nie muszą obawiać się ustawienia drukarki w pomieszczeniu, gdzie prowadzone są zajęcia z dziećmi.
Angażowanie rodziców w proces edukacyjny
Wprowadzenie druku 3D do przedszkola to także doskonała okazja do zaangażowania rodziców w proces edukacyjny. Korzystając z narzędzi takich jak Tinkercad, rodzice mogą wspólnie z dziećmi tworzyć modele w domu. Następnie rodzice, przynosząc je / wysyłając do przedszkola, dzieci mogą zobaczyć, dzięki drukarce 3D jak ich cyfrowe projekty stają się rzeczywistością. To nie tylko wzmacnia więź między domem a placówką edukacyjną, ale także rozwija u dzieci poczucie sprawczości.
Wyzwania i wsparcie dla placówek
Oczywiście, jak każda nowa technologia, druk 3D wiąże się z pewnymi wyzwaniami. Koszty zakupu sprzętu i materiałów mogą być znaczące, zwłaszcza dla mniejszych placówek. Jednak inwestycja ta może przynieść długofalowe korzyści w postaci bogatszego programu nauczania i większego zaangażowania dzieci w proces edukacyjny. Istotne jest również zapewnienie odpowiedniego przeszkolenia:aby w pełni wykorzystać potencjał druku 3D, kadra pedagogiczna powinna być przygotowana do obsługi sprzętu i umiejętnego wykorzystania jego potencjału na codziennych zajęciach.
W odpowiedzi na te potrzeby stworzyliśmy projekt, w ramach którego organizowane są bezpłatne szkolenia dla nauczycieli przedszkolnych.
Program „Liderzy i Liderki Przedszkolnej Edukacji Cyfrowej” oferuje wsparcie w zdobywaniu kompetencji niezbędnych do efektywnego wykorzystania nowych technologii w edukacji najmłodszych. Dzięki temu osoby pracujące w przedszkolach mogą zyskać pewność siebie w korzystaniu z druku 3D i inspirować dzieci do odkrywania świata technologii. Ponadto ważnym elementem tego projektu jest możliwość zdobycia grantu na doposażenie placówki w odpowiedni sprzęt.
Podsumowując, druk 3D w przedszkolu to nie tylko nowoczesny gadżet, ale przede wszystkim narzędzie, które może znacząco wzbogacić proces edukacyjny. Umożliwia tworzenie unikatowych pomocy naukowych, rozwija kreatywność i umiejętności techniczne dzieci oraz angażuje rodziców w życie placówki. Choć wprowadzenie tej technologii wymaga pewnych nakładów i przygotowania, korzyści płynące z jej zastosowania są bezcenne.